AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNDE ISPS CODE KAPSAMINDA LİMANLARDA ÇALIŞAN ÖZEL GÜVENLİK GÖREVLİLERİNİN ÖZEL GÜVENLİK TEMEL EĞİTİMLERİNE OLAN İHTİYAÇLARI İLE GENEL OLARAK ÖZEL GÜVENLİK GÖREVLİLERİNE UYGULANAN TEMEL EĞİTİMLERİNİN ÖNEMİNİN VURGULANMASI VE BU KONUDAKİ COESS’İN YAKLAŞIMI:
CoESS Kaynağından Derleyen: Bülent AKSARAY GÜSOD Gen. Sek.
Pek çok Avrupa ülkesi, Özel Güvenlik Yasaları ile Güvenlik ve Özel Güvenlik uygulamaları konusunda kriterleri belirlemişler ve bu faaliyetlerin icrası için de resmi makamlarca tanımlanmış kurumlar/kuruluşlar/şirketler tam anlamıyla yetkilendirilmişlerdir.
Bu konuya ilişkin başlangıç noktalarından biri de Özel Güvenlik Görevlilerinin temel eğitimleridir ve bu eğitimler hükümetler tarafından ya da resmi olarak yetkilendirilmiş Eğitim Kurumları tarafından verilmektedir. ÖGG temel eğitimleri resmi müfredatlara bağlı olarak, sağlık ve emniyet tedbirlerini, çatışma yönetimi, müşteri ilişkileri ve iletişim, ilk yardım ve diğer zorunlu bilgi ve eğitimleri içermektedir.
Eğitime alınacak Özel Güvenlik Görevlileri için bir diğer ön kriterde bu kişilerin suç kayıtlarıdır.
Tüm bu kriterler Özel Güvenlik personelinin görevlerini ifasında donanımlı olmasına ve temel angajman kurallarına aşina olarak işini yapmasını sağlayacaktır. Aynı zamanda bir bütün olarak topluma hizmet yönünde halkın beklentisini de karşılanması sağlanabilecektir.
Özel Güvenlik Görevlilerinin Temel Güvenlik Eğitimine ilaveten, örneğin Alışveriş Merkezleri, havaalanları, limanlar gibi yapacağı görevlere ve çalıştığı alana bağlı; özel olarak alması gereken pek çok ilave eğitim de mevcuttur. Bu tip sahalarda Özel Güvenlik hizmeti ifa edebilmek için , her ne kadar devletlerin milli altyapısı dahilinde olsa da, pek çok ilave eğitimi alma zorunluluğu ayrıca yasalarla da belirlenmiştir.
ISPS CODE UYUMLU SAHALAR ( AB / EU 725/2004 )
IMO esaslı olarak Avrupa Birliği, Gemi ve Liman Güvenliğine yönelik bir dizi tavsiye ve düzenleme yayımlamıştır. Avrupa Birliğinin 725/2004 sayılı düzenlemesi içersinde yer alan tüm bu hususlar; SOLAS ve ISPS Code gibi Uluslar arası anlaşmalar kapsamında yapılmıştır.
ISPS code ve 725/2004 sayılı Avrupa Birliği düzenlemesi; hükümetler, denizcilik şirketleri ve liman otoriteleri için çok detaylı güvenlik ihtiyaçlarını kapsamaktadır. Bu düzenlemeler; yük transferi, yasadışı göç ile savaş ve terörist ataklara karşı bir dizi tedbiri de içermektedir.
Bugün pek çok liman tesisi ve terminal güvenlikleri ile ilgili pek çok tanımlanmış standardın idamesi ve tesisi ISPS code ve 725/2004 sayılı düzenleme ile uyumludur.
ISPS CODE ve 725/2004 SAYILI DÜZENLEMEYE TABİ SAHALARDA ÇALIŞAN ÖZEL GÜVENLİK GÖREVLİLERİ:
Halen, CoESS tarafından daha öncesinde bahsedilmiş olan temel ÖGG eğitimini almamış sadece ISPS Code eğitimini almış ve ISPS kod – AB 725/2004 uyumlu sahalarda çalışan güvenlik personelleri gerek yerel gerekse ülkeler bazında izlenmektedir.
ÖGG Teme Eğitimi almadan sadece ISPS Code eğitimi alarak Liman Güvenlik görevlisi olarak çalışanların olmasının pek çok sebebi vardır. Bazı Ülkelerde milli yasal düzenlemelere bağlı olarak, Özel Güvenlik personeli İçişleri ya da Adalet Bakanlığı kontrolü altında çalışırken , Limanlardaki Özel Güvenlik Personeli Liman İdaresi, Ulaştırma Bakanlığı gibi faklı birimlerin ya da otoritelerin kontrolünde çalışmaktadırlar. Bu kapsam da; Limanlardaki Özel Güvenlik personeli milli özel güvenlik düzenlemelerine de tabii olmadan çalışabilmektedirler. Bu da öncesinde bahsedildiği üzere pek çok milli özel güvenlik düzenlemelerinde tanımlanan Temel Güvenlik Eğitiminin Liman Güvenlik personeli için mutlaka uygulanması gerekmediği manasına gelmektedir.
Havacılık Güvenliğine benzer şekilde, temel ve ayrıntılı Avrupa Birliği düzenlemeleri Liman güvenliği sektörü için de tanımlanabilir. Bu tanımlama “ genel “ güvenlik sektörü uygulamalarından farklı olabilecektir. Farklı otoriter arasında olabilecek herhangi bir koordine eksiği; hem genel hem de Liman özel güvenlik personelinin gerek ISPS Code gibi eğitimler ki belki diğer eğitim gereksinimlerini de yok edecek ve daha öncesinde bahsedilmiş başlangıç ve Genel Güvenlik personeli eğitimlerinde tek taraflı bir kuruluma ve tanımlamaya sebep olabilecektir.
Aynı şekilde Yasalarda tanımlanmış Özel Güvenlik servislerinden sorumlu olan İçişleri veya Adalet Bakanlığı da özel veya AB düzenlemeleriyle detaylandırılmış şekilde yönetilen bu tip güvenlik bölümlerine Temel Güvenlik Eğitimi uygulanmamasına karar verebileceklerdir.
CoESS bu tip uygulamalara tamamen karşıdır. CoESS ’e göre; herhangi bir Özel Güvenlik Görevlisi, genel bir sahada , havaalanında, limanda veya başka bir özel sahada dahi çalışıyor olsa yasal başlangıç ve Temel Güvenlik Eğitimlerini başarıyla tamamlamış olmalıdır. İlave Özel Eğitim ihtiyaçları, ISPS Code eğitimi gibi, tek başına kurslar şeklinde olmamalı; başlangıç ve temel güvenlik eğitimini takip eder şekilde ilaveten olmalıdır.
Başka bir deyişle; pek çok Avrupa Ülkesinde, Limanlarda çalışan Özel Güvenlik personeli her nasılsa ulusal Özel Güvenlik düzenlemelerinin dışında çıkartılmaktadır ki bu uygulamaya CoESS; ISPS Code – 725/2004 uyumlu sahalarda çalışan özel güvenlik personelinin eğitim seviyelerini çok ciddi şekilde düşüreceğini ve vahim sonuçların olacağına dikkat çekmektedir.
Örneğin, konuya ilişkin olarak Norveç ve İsveç’teki uygulamalar;
Norveç :
16 Temmuz 2009 da Norveç Özel Güvenlik uygulamalarındaki değişiklik tasarısı parlamentodan geçmiştir. Buna göre ISPS Code- 725/2004 uyumlu sahalarda çalışan güvenlik personelinin sadece ISPS Code eğitimi alacağı, Temel Özel Güvenlik Eğitimi almayacağı yönündedir.
İsveç :
01 Ocak 2010 da ISPS Code-725/2004 uyumlu sahalarda görev yapan güvenlik personelinin sadece ISPS Code eğitimi almalarını yeterli olması Temel Güvenlik Eğitimi almalarına gerek olmadığı konusu uygulamaya konulmuştur.
TEMEL GÜVENLİK EĞİTİMİNİN ÖNEMİ
Başlangıçtan itibaren, Özel Güvenlik Eğitimi CoESS’ in temel ilgi alanı olmuştur. Eğitimin sürekli gelişimi; çalışanların performanslarını, kalite standartlarını, profesyonelliği arttırmakta ve aynı zamanda Özel Güvenlik Sektöründeki çalışmaları hep ileriye taşıyan temel bir bileşen olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
CoESS ve üyesi federasyonlar profesyonel bir yaklaşımla, müşterilere yüksek kalitede hizmet sağlamayı ve de yüksek kalitede Özel Güvenlik Personeli ile hizmet sunmayı hedef olarak belirlemişlerdir.
Özel Güvenlik sektörüne giren herkesin en azından minimum seviyede temel Özel Güvenlik Eğitimi alması; görevlerini yaparken daha yetkin olmalarını sağlayacaktır. Bu bağlamda Özel Güvenlik Görevlilerinin kalitelerinin yükseltilmesi çok önemlidir. Bu minimum eğitim seviyesini zorunlu kılmakta ve tüm Avrupa çapında kabul edilebilir standartlarda Özel Güvenlik Görevlileri yeterliğini karşılayabilecek bir çerçevede düzenlenmeyi dikte etmektedir.
Bahse konu Temel Güvenlik Eğitimine ilave olarak, ISPS Code ile uyumlu sahalar gibi hassas ortamlarda ISPS Code gibi sınıflandırılmış eğitimler zorunlu kılınarak eğitim seviyesi yükseltilmelidir. Bu tip özel eğitimler Özel Güvenlik personelinin sahip olduğu temel beceri seviyesinden daha ayrıntılı tanımlanmış ileri bir düzeye çıkmasına, ufkunu genişletmesine ve de uzmanlaşmasına imkan sağlayacaktır.
Profesyonellik ve doğru hizmet seviyesinde eşitliğine özen göstererek sadece para üzerine kurulmamış olan bu dostça rekabet, tek bir milli pazar içinde dahi olsa Özel Güvenlik Sektöründe faaliyet gösteren tüm şirketler için yüksek kalitede eğitime bağlı olarak aynı kurallar ve bundan dolayı da aynı maliyetlerin hayati önem taşıması demektir. Belirlenmiş Yüksek kaliteli eğitim standartlarından taviz verilmemeli ve bu husus korunmalıdır. Özel Güvenlik Eğitimlerine yapılan yatırımlarla kazanç sağlamalı fakat Şirketler kendi kendilerini eğiterek fayda sağlamak görüntüsünden kaçınmalıdırlar.
Temel Güvenlik ihtiyaçları ve prensipler 1999 yılında yayınlanmış olan Avrupa Mesleki Eğitim Kılavuzunda vurgulanmış, Avrupa Bölgesel Sosyal Diyalogu çerçevesinde Avrupa Ticaret Birliği içerisinde detaylandırılmış ve Ulusal düzeyde uyarlanacak şekilde Özel Güvenlik Görevlilerinin tabii olacağı asgari eğitim ihtiyaçları çerçevesinde AB Komisyonu tarafından desteklenmiştir. Bu prensipler aynı zamanda CoESS ve Avrupa Özel Güvenlik Servisleri içerisinde de ifade edilmiştir.
Son dönemde CoESS tarafından ISPS Code kapsamında bir Liman Özel Güvenlik Personeli eğitim kılavuzu geliştirilmiştir. Bu kılavuz üye devletlere genel Avrupa çatısı içerisinde ulusal mevzuatlara kolaylıkla uyarlanabilen operasyonel şekilde ve ISPS Code ile uyumlu sahalarda uzman olarak çalışacak Özel Güvenlik Görevlilerine çok değerli bir katkı sağlayarak nitelikli Özel Güvenlik personellerinin yetişmesi imkanı yaratacaktır.
CoESS Avrupa Komisyonunu ve de Avrupa Kurumlarını ( Enstitülerini ) bu oluşum içinde yer almaya ve Genel Temel Güvenlik Eğitimi ya da ISPS Code uyumlu sahalarda çalışacak Özel Güvenlik Görevlilerinin Eğitimlerinde temel bir rol alarak desteklemeye davet etmekte ve bu hususu yinelemektedirler.
